Zomaar een binnenvaartschip op de Eem
Zomaar een binnenvaartschip op de Eem
Van oudsher is de Eem een rivier waarover vracht wordt vervoerd. Tegenwoordig wat minder dan vroeger, maar als vaarweg voor de beroepsvaart is de rivier nog altijd belangrijk. In het jaar 2013 viel het me op dat een schip wel heel vaak over de Eem voer. De keren dat ik even bij de vaarweg kwam, zag ik het regelmatig. Te vaak om toeval te kunnen zijn. Dat maakte me nieuwsgierig naar wat voor schip het was, wat er steeds werd vervoerd.

Dat kun je een keer bij de eigenaar langs gaan, maar dat is tegenwoordig niet meer nodig. Een beetje zoeken op internet met de juiste gegevens bij de hand, maakt dat je in korte tijd op een ´big brother achtige wijze´ veel te weten kunt komen.
Het schip
Op de website ‘debinnenvaart.nl’, zijn de gegevens van het schip gemakkelijk te achterhalen. Het is in 1930 gebouwd en werd gedoopt als Carlien. Dat vond plaats bij de scheepswerf De Haan & Oerlemans in Heusden. Het werd gebouwd als een sleepvrachtschip. Dat wil zeggen dat het geen eigen voortstuwing had. Dat is lastig en later is er wel een motor in gekomen: een Stork Werkspoor van 345 pk. De eerste eigenaar van het schip was A.C.J. Korste in Rotterdam. Veertig jaar later werd het eigendom van C.W. Korste. Vanaf 1980 staat D.W. Stijfhoorn als eigenaar te boek, die eerst in Zuidland zijn domicilie had en later in Montfoort. Vanaf dat moment is het omgedoopt tot Marieke.
Het motorvrachtschip heeft een lengte van 60 meter en is 8 meter breed. Het steekt zo´n 2,25 m diep. Aanvankelijk mat het 749 ton maar later is dat 802 ton geworden.
Wat opvalt bij het schip is dat er in grote letters een nummer op staat. In het geval van de Marieke is dat 3250149. Dat het zogenaamde ENI. Dat is de afkorting van European Number of Identification ofwel het Europees scheepsidentificatienummer. Het nummer identificeert alle binnenschepen in heel Europa. Het nummer wordt aan het schip gekoppeld en wijzigt niet meer ook niet als een schip naar het buitenland wordt verkocht.
De werf waarop het schip werd gebouwd, is in 1954 overgenomen door de grote scheepsbouwer Cornelis Verolme, die de naam wijzigde in Verolme Scheepswerf Heusden. Op de locatie zit tegenwoordig de Verenigde Scheepswerf Heusden waar tegenwoordig onder meer baggerschepen worden gebouwd.
Bestemmingen en route
Via internet is ook gemakkelijk na te gaan waar een schip ligt of vaart, welke route is afgelegd en welke havens zijn aangedaan. Dat is allemaal te vinden op www.marinetraffic.com. Een site die gegevens van een automatisch identificatie systeem weergeeft. Sinds een jaar of tien moeten alle grote schepen een zogenaamde AIS transponder aan boord hebben die hun positie, snelheid en koers verzend samen met de afmetingen van het schip, de naam en dergelijke. Het systeem is in de eerste plaats bedoeld om botsingen te voorkomen en voor een betere controle van het verkeer op het water, maar bijkomend voordeel is dat allerlei gegevens door iedereen kunnen worden gezien. De gegevens zijn actueel en geven daarmee de situatie weer op het moment dat wordt gekeken.
Op deze site is precies te zien waar de Marieke op dat moment is. Opvallend is dan dat het schip eigenlijk maar één route vaart en dat is tussen Eemdijk en Amsterdam Zuidoost. Die namen geven niet de exacte locatie aan want het schip vaart tussen de Amerikahaven in het westelijk havengebied van Amsterdam en de losplaats bij voorheen Gebr. Hogenbirk juist voorbij de brug over de Eem.
De reis van Eembrugge naar Amsterdam duurt ongeveer twee duur en omgekeerd ongeveer drie uur. Het verschil wordt veroorzaakt doordat het schip heen leeg is en op de terugweg zwaar beladen met bouwstoffen voor de wegenbouw. Meestal vertrekt het in de morgenuren van Eemdijk en aan het eind van de middag vanuit Amsterdam.
Zelfs de snelheid is op de betreffende website af te lezen. De snelheid wordt weergegeven in knopen. Een knoop is een zeemijl per uur en dat is precies 1852 meter. Een knoop is dus een snelheid van 1,852 km per uur. De snelheid van het schip varieert natuurlijk. Op de bochtige Eem wat minder snel dan in de vaargeul over de randmeren. En geladen minder snel dan met een leeg ruim. Leeg komt de snelheid wel op 8,4 knopen of wel 15,5 kilometer. Geladen komt de snelheid in de buurt van 6,7 knopen en dat is ruim 12 kilometer. Maar dat varieert sterk.
De route die het schip aflegt is heen en terug vrijwel hetzelfde. Alleen in de buurt van Pampus wijken ze van elkaar af. Geladen wordt de route boven Pampus genomen en leeg de snellere route onder Pampus langs.
Vracht
Het schip vervoert bouwstoffen voor de wegenbouw die worden geladen bij Granietimport Benelux. Dat is een bedrijf dat handelt in duurzame steen van hoge kwaliteit die geschikt zijn voor zeer uiteenlopende toepassingen in de weg- en waterbouw. De Marieke vervoert vooral steenslag dat in de wegenbouw wordt gebruikt. Meestal duurt het even voordat het schip weer vanuit Amsterdam vertrekt. Het laden gaat overigens snel in zijn werk. Op een filmpje op Youtube.nl is te zien hoe een paar grote shovels met enorme bakken, in snel tempo binnen een uur een schip van 1500 ton laden. Dat betekent dat de Marieke in een half uurtje vol kan zijn. Het lijkt logisch te veronderstellen dat er een wachttijd is zodat er even op de laadbeurt moet worden gewacht.
Het lossen vindt meestal ’s morgens in de vroegte plaats bij wat tegenwoordig als Asfalt Productie de Eem in Eemnes bekend staat. Een asfaltproductiebedrijf van het grote wegenbouwconcern Dura Vermeer. Producten van dit bedrijf worden toegepast op wegen- en straten, industrieterreinen enzovoorts.
Het voorgaande heeft vooral betrekking op een schip dat vrijwel dagelijks een vaste route vaart. Maar de website www.marinetraffic.com geeft informatie over alle schepen die een AIS transponder aan boord hebben en aan hebben staan. Je kunt precies zien welke schepen er op dat moment op het Eemmeer varen, welke schepen ligplaats hebben in een bepaalde haven en wat de afgelegde route van een schip. En dat alles naast de gegevens van het schip zelf. Een mooi systeem om geïnteresseerden aan wal mee te laten leven met gebeuren aan boord van schepen.
Arie ter Beek
Onderschrift: De Marieke vaart volgeladen de Eem op.
Nieuws
Scheepvaart
De Eem is van oudsher als een vaarweg voor goederen gebruikt. Vooral in tijden dat het wegennet in Nederland nog veel te wensen overliet of …
Geheimen van de klederdracht
Geheimen van de klederdracht Maken, dragen en onderhouden Vanaf 12 november is in Museum Spakenburg een fototentoonstelling te zien over de laatste generatie vrouwen in …
Ontdek het Eemsnoer
De rivier De Eem is een van de best bewaarde geheimen van landschappelijk schoon in Nederland. Vanaf Amersfoort meandert de rivier door de Eemvallei naar …